مقدمه
بشر همواره در اين
آرزو بوده كه تا حد امكان به نحوي از انحاء از دست رفتن دندانهاي خود را
جبران نموده و از اين طريق مشكلات مضغي و زيبايي خود را جبران نمايد و در
اين راستا سعي و كوشش فراواني نموده است كه ادامه آن تلاشها به نسل امروزي
سپرده شده و حق اين است كه ما نيز تمام تلاش و توانائي‌هاي خود را در راه
تكامل اين علم بكار بريم.
امروزه پيشرفت در جنبه‌هاي مختلف
پزشكي و امكانات رفاهي بيشتر منجر به افزايش سن متوسط مردم گشته است، از
طرفي علي‌رغم پيشرفتهاي غيرقابل انكاري كه در علم دندانپزشكي در جهت
نگهداري و حفظ دندانهاي طبيعي بعمل مي‌آيد، افراد جامعه در سنين پايين‌ترين
دندانهاي خود را از دست مي‌دهند و همين دو موضوع يعني افزايش متوسط سن و
از دست دادن دندانها در سنين پايين‌تر سبب شده است تا روز به روز بر تعداد
افراديكه از پروتزهاي كامل استفاده مي‌كنند افزوده گردد.
انتقال
از مرحله داشتن دندانهاي طبيعي به مرحله بي‌دنداني كامل، دوراني است بس
حساس و ناشناخته براي بيماران و بايد دانست، غالباً افرادي كه دندانهاي خود
را از دست مي‌دهند از نظر جسمي از سلامت كامل برخوردار نمي‌باشند و
استخوانهاي خود را از دست مي‌دهند از نظر جسمي از سلامت كامل برخوردار
نمي‌باشند و استخوانهاي فكين آنها تراكم لازم را ندارند. از طرفي واكنشهاي
ترميمي در اينگونه افراد نقصان پيدا كرده است. در اين بيماران به جاي الياف
پريودونت، مخاط نقش نگهداري و پشتيباني دندانهاي مصنوعي را بعهده مي‌گيرد،
كه بايد براي بيماران توضيح داده شود، زيرا آنان انتظار دارند كه پروتز
كامل همچون دندانهاي طبيعي عمل كند كه مشكلي است مزيد بر مشكلات ديگر.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………. ۱
فصل اول: مروري بر مقوله تشخيص و طرح درمان، مروري بر آناتومي محيط دهان
۱ـ مروري بر مقوله تشخيص و طرح درمان………………………………………………………………. ۲
ـ روشهاي تشخيص
ـ نكات مهم و مؤثر در تشخيص
۲ـ مروري بر آناتومي محيط دهان ……………………………………………………………………………… ۴
(انسان ساپورت كننده، استخوان فكين، مخاط)
ـ ساپورت و انساج ساپورت كننده پروتز………………………………………………………………………. ۵
ـ ملاحظات آناتوميك منديبول از نظر نواحي ساپورت كننده……………………………………….. ۶
ـ ملاحظات آناتوميك ماگزيلا از نظر نواحي ساپورت كننده………………………………………… ۸
ـ آناتومي استخوانهاي ساپورت كننده فكين …………………………………………………………………. ۹
ـ فيزيولوژي استخوان……………………………………………………………………………………………………. ۱۲
ـ مخاط…………………………………………………………………………………………………………………………….. ۱۴
ـ نواحي آناتوميكي بافت نرم در بيماران بي‌دندان فك بالا…………………………………………. ۱۷
ـ نواحي آناتوميكي بافت نرم در بيماران بي‌دندان فك پايين……………………………………… ۱۹
فصل دوم: مسائل مربوط به عدم موفقيت پروتز كامل و مشكلات پس از تحويل آن
قسمت اول (I): مسائل مربوط به بيمار كه به منظور جلوگيري از عدم موفقيت پروتز كامل بايستي در نظر گرفت
الف) شرايط، خصوصيات ويژه و خواسته‌هاي بيمار…………………………………………………. ۲۲
ب) مسائلي كه دندانپزشك در مورد بيمار بايد در نظر داشته باشد………………………… ۲۳
ـ مرحله تحويل پروتز
ـ دستورالعمل‌هاي ويژه براي بيمار
قسمت دوم (II):
اشكالات و مسائلي كه در ضمن كار براي دندانپزشك بوجود مي‌آيند و باعث عدم
موفقيت پروتز كامل
مي‌شوند………………………………………………………………………………………………………………………….. ۲۷
۱ـ گير پروتز…………………………………………………………………………………………………………………. ۲۸
عوامل مؤثر بر گير پروتز……………………………………………………………………………………………… ۳۰
۲ـ روابط فكين………………………………………………………………………………………………………………. ۳۱
ـ اشكال در تعيين ارتفاع عمودي و عوارض ناشي از آن……………………………………………. ۳۲
۳ـ منطقه خنثي (Neutral Zone)………………………………………………………………………………… 33
4ـ پلن / سطح اكلوژن………………………………………………………………………………………………….. ۳۴
ـ مشكلات ناشي از تعيين نادرست پلن اكلوژن…………………………………………………………… ۳۴
۵ـ بالانس اكلوژن………………………………………………………………………………………………………….. ۳۴
ـ مشكلات ناشي از اكلوژن……………………………………………………………………………………………. ۳۴
ـ عدم بالانس اكلوژن……………………………………………………………………………………………………… ۳۵
ـ عادات پارافانگشنال…………………………………………………………………………………………………….. ۳۶
ـ اكلوژن تروماتيك…………………………………………………………………………………………………………. ۳۶
قسمت سوم (III): تجزيه و تحليل مسائلي كه پس از ساخته شدن پروتز و تحويل آن به بيمار پيش مي‌آيد
۱ـ بررسي مشكلات مربوط به فقدان گير پروتزها………………………………………………….. ۳۷
الف) بررسي مشكلات مربوط به فقدان گير پروتز فك بالا…………………………………………. ۳۷
ـ هنگام تحويل آن…………………………………………………………………………………………………………… ۳۷
ـ هنگام باز كردن كامل دهان………………………………………………………………………………………… ۳۸
ـ هنگام صحبت كردن، خواندن سرود يا آواز…………………………………………………………….. ۳۸
ـ افتادن يا جابجايي پروتز در سمت بالانس……………………………………………………………….. ۳۹
ـ هنگام خنديدن………………………………………………………………………………………………………………. ۳۹
ـ هنگاميكه بيمار مي‌خواهد سوت بزند…………………………………………………………………………. ۴۰
ـ هنگام بريدن لقمه غذايي………………………………………………………………………………………………. ۴۰
ـ نقش افزايش و كاهش بزاق بر گير پروتز………………………………………………………………….. ۴۰
ـ لق بودن كلي پروتز……………………………………………………………………………………………………… ۴۱
ب) بررسي مشكلات مربوط به فقدان گير پروتز فك پايين
ـ جابجايي پروتز فك پايين بطرف بالا هنگام زياد باز كردن دهان………………………….. ۴۳
ـ حركت پروتز فك پايين كه با حركات مختلف زبان ايجاد مي‌شود………………………….. ۴۳
ـ خارج شدن پروتز هنگام فانكشن……………………………………………………………………………….. ۴۴
۲ـ بررسي مشكلات مربوط به عدم ثبات پروتز………………………………………………………. ۴۴
ـ عوامل مؤثر بر ثبات پروتز…………………………………………………………………………………………. ۴۴
I) عدم ثبات پروتز هنگام اكلوژن مركزي…………………………………………………………………….. ۴۷
II) عدم ثبات پروتز هنگاميكه پروتزها در اكلوژن نباشند…………………………………………. ۴۷
III) عدم ثبات پروتز هنگام بريدن غذا………………………………………………………………………….. ۴۸
۳ـ بررسي آزردگي‌هاي بافت مخاطي توسط پروتز………………………………………………… ۴۸
ـ آزردگي در بافتهاي دهان توسط پروتز……………………………………………………………………. ۴۹
ـ اشكال، علائم و نشانه‌هاي آزردگي‌هاي مخاط تحمل كننده فشار…………………………… ۴۹
ـ علائم و آزردگي‌هاي مخاط بستر پروتز كامل………………………………………………………….. ۵۰
ـ نواحي ايجاد آزردگي در بافتهاي دهان ……………………………………………………………………. ۵۲
ـ گاز گرفتن لب، گونه و زبان……………………………………………………………………………………….. ۶۳
ـ ضايعات مخاط دهان ناشي از پروتز كامل……………………………………………………………….. ۶۴
۴ـ بررسي مشكلات مربوط به فانكشن……………………………………………………………………… ۶۷
الف ـ اشكال در بلع………………………………………………………………………………………………………… ۶۷
ب ـ حالت تهوع……………………………………………………………………………………………………………….. ۶۸
ج ـ صداي بهم خوردم دندانها (Clicking)……………………………………………………………………. 70
د ـ خستگي عضلات جونده……………………………………………………………………………………………. ۷۱
ح ـ ضايعات و درد در T.m.j………………………………………………………………………………………… 71
* احساس كلي ناجور بودن پروتز (در صورتيكه دردي وجود ندارد)……………………… ۷۱
۵ـ بررسي مشكلات مربوط به زيبائي………………………………………………………………………. ۷۲
* زيبايي………………………………………………………………………………………………………………………….. ۷۲
۱ـ برجستگي (پري زيربيني)…………………………………………………………………………………………. ۷۳
۲ـ فرورفتگي قسمت مياني لب و شيار بين لبي (فيلتروم)…………………………………………… ۷۳
۳ـ لب بالا فرو رفته (تو افتاده) است…………………………………………………………………………….. ۷۳
۴ـ مقدار زيادي از دندانها ديده مي‌شوند……………………………………………………………………… ۷۴
۵ـ مصنوعي بنظر رسيدن پروتز (نماي مصنوعي)…………………………………………………….. ۷۴
۶ـ مقدار كمي از دندانها در معرض ديد هستند……………………………………………………………. ۷۴
۷ـ عدم تقارن صورت…………………………………………………………………………………………………….. ۷۴
۸ـ رنگ دندانها……………………………………………………………………………………………………………….. ۷۴
۶ـ بررسي مشكلات مربوط به تكلم…………………………………………………………………………… ۷۵
I ـ اشكال در اداي حروف لينگو ـ آلوئولار مانند (س)……………………………………………….. ۷۶
IIـ اشكال در اداي حروف لبي (ب م پ)……………………………………………………………………….. ۷۷
III ـ صداهاي «ف» و «و» مشخص نيستند…………………………………………………………………… ۷۷
IV ـ اشكال در اداي حروف زباني ـ كامي (د (ز) ـ ت)……………………………………………….. ۷۷
۷ ـ بررسي مشكلات ناشي از عدم راحتي پروتز و علل آن …………………………………… ۷۸
۱) نواحي زخم شده ………………………………………………………………………………………………………. ۷۹
۲) درد …………………………………………………………………………………………………………………………….. ۷۹
۳) احساس سوزش در ۲۴ ساعت اول يا در طول ۲ هفته اول ………………………………….. ۸۰
۴) احساس سوزش در زبان – كام و گلو …………………………………………………………………… ۸۱
۵) قرمزي نسوج زير پروتز يا استوماتيت ناشي از پروتز ……………………………………….. ۸۲
۶) قرمز آتشين بودن تمامي نواحي مجاور پروتز همراه زبان و گونه …………………….. ۸۳
۷) جمع شدن غذا زير پروتز ………………………………………………………………………………………… ۸۴
۸) ارتباط بين پروتز، بزاق و ناراحتي هاي ايجاد شده در دهان (برسي كميت و كيفيت بزاق) ۸۴
۹) اختلال در گيرنده هاي حسي …………………………………………………………………………………… ۸۵
۱۰) آزردگي در عضلات ………………………………………………………………………………………………. ۸۵
فصل سوم
مروري بر مقالات………………………………………………………………………………………………………….. ۸۶
نتيجه و خلاصه…………………………………………………………………………………………………………… ۱۰۸
REFERENCE:
- Javid N.S. A booklet about the problems in denture wearers, their complaints causes and treatment CD-34 (1972)
- Compbell H.L. Acompartive Stuey of resorption of the alveolar in denture wearers and non denture wearers.
- Jacobson
T.E. A contemporary review of the factors in involved in complete
denture retention, stability and support part I J.P.O. 49 Page 5-15
1983.
- Jacobson T.E. A contemporary review of the factors
involved in completed denture retention, stability and support part II.
J.P.O. 49 Page 165-172 1983.
- Jacobson T.E. A contemporarily
review of the factors involved in completed denture retention, stability
and support part III. J.P.O. 49 Page 306-312 1983.
دانلود فايل
