۱-پيشگفتار:
۱-۱-شهرهاي جديد در ايران:
احداث
شهرهاي جديد در ايران نيز بعد از انقلاب اسلامي مورد توجهمسؤولان
قرار گرفت و از اوايل سال ۱۳۶۰ مطالعه و برنامهريزي آن آغاز گرديد.
بههمين مناسبت، شركت عمران شهرهاي جديد زير نظر وزارت مسكن و
شهرسازيشروع به فعاليت نمود و احداث ۱۷ شهر جديد را براي اسكان
سرريز جمعيتي ۱۲شهر را در برنامه كاري خود قرار داد. بدين منظور وزارت
مسكن و شهرسازي درراستاي نيل به اهداف تعريف شده، لايحه ايجاد
شهرهاي جديد را به هيأت دولتتقديم نمود كه در تاريخي ۲۰/۹/۶۴ به
تصويب رسيد.
۲-۱- اهداف عمده شهرهاي جديد ايران:
۱- اجراي طرح كالبندي ملي و توزيع مناسب جمعيت و اشتغال در سطحكشور در ارتباط با هدفهاي استراتژيك
۲- ايجاد مناطق مسكوني براي فعاليتهاي جديد اقتصادي
۳- كمك به اجراي كمي وكيفي برنامههاي توسعه مسكن و ايجاد تعادل دربازار مسكن
۳-۱- نكتهاي در حاشيه نوسازيها:
تجربه
نشان داده است كه پيشبيني طرحهاي جامع و اي بسا طرحهايتجديدنظر
به علت شرايط ويژه ساخت اجتماعي، فرهنگي و اقتصادي جامعه با
آنچهكه در عمل در شهرها اتفاق ميافتد، همخواني ندارد. وفاق با هويت
معماري وپيوند با حلقههاي پرارزش گذشته، در ساخت و سازهاي جديد از
طريق تفكيكهايمتداول به صورت خيابانهاي موازي و يكنواخت با مقررات
وضوابط طرحهايجامع ميسر نيست.
مجموعههاي مسكوني بسيار يكنواخت و فاقد فضاهاي عمومي و ارزشهايبصري ميباشند.
فهرست
عنوان صفحه
۱- پيشگفتار ۱
۱-۱- شهرهاي جديد در ايران
۲-۱- اهداف عمده جديد ايران
۳-۱- نكته اي در حاشيه نوسازيها
۴-۱- روشهاي طارحي محيط (نظريه هاي اثباتي و هنجاري)
۵-۱- نظرية اثباتي
۲- دانش محتوايي
۱-۲- كاهش هزينة ساخت و ساز در سطوح مختلف توانييهاي كارفرما
۲-۲- تامين قرارگاه رفتاري
۱-۲-۲- فضاهاي چندگانه عملكردي
۲-۲-۲- تعامل اجتماعي و محيط ساخته شده
۳-۲-۲- مركزيت كاركردي و محيط ساخته شده
۳-۲- انساني ساختن فضاها
۱-۳-۲- روشنايي
۲-۳-۲- فضاهاي بدون مانع
۳-۳-۲- فضاهاي متناسب با ابعاد بدن انسان و نحوة انجام فعاليت او
۴-۳-۲- طراحي اقليمي
۵-۳-۲- راحتي نگهداري از مجموعه
۶-۳-۲- جلوگيري از آلودگي محيط زيست و رعايت اصول بهداشتي
۷-۳-۲- باقي ماندن اهالي در مجموعه در شرايط مختلف اقتصادي و جمعيتي
۸-۳-۲- استفادة بهينه از فضا
۱-۸-۳-۲- استتفادة بهينه از فضاي سكونتي از سطح بالاتر از همسايگي
۹-۳-۲- خلوت (فضاي شخصي ـ قلمروپايي)
۱-۹-۳-۲- خلوت
۲-۹-۳-۲- فضاي شخصي
۳-۹-۳-۲- قلم و پايي
۱۰-۳-۲- پيش گيري از خطرات (آتش سوزي – باران شديد يا سيل – زلزله و ريزش بنا)
۱۱-۳-۲- نقشه شناختي
۱-۱۱-۳-۲- عناصر شهر از نظر لينچ
۲-۱۱-۳-۲- عناصر شهر از نظر الكساندر
۳-۱۱-۳-۲- بافت شهر (عامل بوجود آورنده شهر)
۱-۳-۱۱-۳-۲ چگونگي تركيب فضاهاي پر و خالي
۲-۳-۱۱-۳-۲- تراكم
۴-۱۱-۳-۲- فضاي محيطي و فضاي پس مانده شهري معاصر
۵-۱۱-۳-۲- ارزشهاي زيبايي شناختي محيط
۱-۵-۱۱-۳-۲- زيبايي شناس فرمي
۱-۱-۵-۱۱-۳-۲- نظم و بي نظمي
۲-۱-۵-۱۱-۳-۲- قوانين گشتالت
۱-۲-۱-۵-۱۱-۳-۲- اصل تشابه
۲-۲-۱-۵-۱۱-۳-۲- رابط دراكي بين اجزاء مشابه و كل
۳-۲-۱-۵-۱۱-۳-۲- تنوع و رابط آن با ادراك فاصله در مسيرهاي شهري
۴-۲-۱-۵-۱۱-۳-۲- جهت يابي
۵-۲-۱-۵-۱۱-۳-۲- يك مرتبگي يا غير مترقبه بودن
۳-۱-۵-۱۱-۳-۲- تحقيقات تجربي اخير
۲-۵-۱۱-۳-۲- زيبايي شناسي نمادين
۱-۲-۵-۱۱-۳-۲- رويكرد يونگي نمادگرايي
۲-۲-۵-۱۱-۳-۲- نور محيط
۳-۲-۵-۱۱-۳-۲- رنگ
۶-۱۱-۳-۲- مقياس انساني
۳- شناخت
۱-۳- شناخت وضع موجود
۱-۱-۳- شناخت پرند
۲-۱-۳- شناخت عوامل
۱-۲-۱-۳- شناخت كارفرما
۱-۱-۲-۱-۳- امكانات كارفرما براي ساخت و ساز
۲-۱-۲-۱-۳- خواسته هاي كارفرما
۲-۲-۱-۳- شناخت استفاده كنندگان
۱-۲-۲-۱-۳- توزيع درصدي متقاضيان بر اساس بعد خانوار و ميانگين بعد خانوار
۲-۲-۲-۱-۳- توزيع درصدي متقاضيان بر اساس سن
۳-۲-۲-۱-۳- وضعيت تحصيلات
۴-۲-۲-۱-۳- وضعيت درآمدي و شغلي استفاده كنندگان و توانايي مالي يك خانوادة ۴ نفره براي خريد مسكن
۵-۲-۲-۱-۳- خواسته هاي استفاده كنندگان و تعيين حدود متراژ واحدهاي ۱ تا ۶ خوابه مطابق با نحوه فعاليت استفاده كنندگان
۱-۵-۲-۲-۱-۳- شناخت غير مداخله گرا
۲-۵-۲-۲-۱-۳- شناخت مداخله گرا
۱-۲-۵-۲-۲-۱-۳- بررسي مدارك تصويري
۲-۲-۵-۲-۲-۱-۳- پرسشنامه
۳-۲-۵-۲-۲-۱-۳- بدست آوردن حدود متراژ واحدهاي ۱ تا ۶ خوابه مطابق با نحوه فعاليت استفاده كنندگان
۱-۴-۲-۵-۲-۲-۱-۳- نشيمن و پذيرايي
۲-۴-۲-۵-۲-۲-۱-۳- ناهارخوري
۳-۴-۲-۵-۲-۲-۱-۳- آشپزخانه
۴-۴-۲-۵-۲-۲-۱-۳- اتاقهاي شخصي (اتاق خواب)
۵-۴-۲-۵-۲-۲-۱-۳- سرويس
۶-۴-۲-۵-۲-۲-۱-۳- جمع بندي
۳-۱-۳- شناخت ويژگيهاي بستر طرح
۱-۳-۱-۳- موقعيت سايت و كاربردي آن
۲-۳-۱-۳- كاربردي هاي مجاور
۳-۳-۱-۳- دسترسي ها
۴-۳-۱-۳- امكانات زيربنايي
۵-۳-۱-۳- چشم اندازها
۶-۳-۱-۳- ويژگيهاي اقليمي بستر طرح
۱-۶-۳-۱-۳- دما
۲-۶-۳-۱-۳- رطوبت
۳-۶-۳-۱-۳- بارش
۴-۶-۳-۱-۳- وضعيت تابش
۵-۶-۳-۱-۳- باد
۷-۳-۱-۳- ويژگيهاي فيزيكي بستر طرح
۱-۷-۳-۱-۳- مساحت
۲-۷-۳-۱-۳- توپوگرافي
۳-۷-۳-۱-۳- نحوه هدايت آبهاي سطحي منطقه در بستر طبيعي زمين
۴-۷-۳-۱-۳- وضعيت گسلهاي منطقه
۵-۷-۳-۱-۳- مكانيك خاك
۶-۷-۳-۱-۳- پوشش گياهي
۴-۱-۳- آيين نامه و ضوابط طراحي در سايت مزبور (ناحيه تراكم متوسط)
۵-۱-۳- برسي تظابق خواسته كافرما مبني برساخت ۳۰۰ واحد مسكوني در سايت مزبور با ضوابط معماري و شهرسازي منطقه
۶-۱-۳- محاسبه حداقل قيمتي كه كارفرما بايد پروژه را بفروشد تا براي او
مقرون به صرفه باشد .
۷-۱-۳- توجيه اقتصادي طرح
۸-۱-۳- بدست آوردن سرانه مفيد مسكوني براي استفاده در برنامه تعيين حدودي متراژهاي بنمايي واحدهاي مجموعه
۲-۳- هدف
۳-۳- برنامه
۱-۳-۳- برنامه كم كردن هزينة ساخت و ساز
۲-۳-۳- برنامه تامين قرارگاه رفتاري
۱-۲-۳-۳- برنامة تأمين قرارگاه در محدودة فضاي خصوصي
۲-۲-۳-۳- برنامة تأمين قرارگاه رفتاري در محدودة فضاي همسايگي (نيمه خصوصي يا نيمه عمومي)
۳-۲-۳-۳- برنامة تأمين قرارگاه رفتاري در محدودة فضاهاي رده بالاتر از فضاي همسايگي تا كل مجموعه
۳-۳-۳- برنامة انساني ساختن فضاها
۱-۳-۳-۳- برنامة تامين روشنايي
۲-۳-۳-۳- برنامة تأمين فضاهاي بدون مانع
۳-۳-۳-۳- برنامة تأمين فضاي متناسب با ابعاد انسان و نحوه انجام فعاليت او
۱-۳-۳-۳-۳- تعيين حدود واحد همسايگي و زير محله تا ناحيه
۳-۳-۳-۳-۳- ابعاد تراس
۴-۳-۳-۳- برنامة تأمين طراحي اقليمي
۱-۴-۳-۳-۳- ميزان بهم فشردگي مجموعه
۲-۴-۳-۳-۳- شكل سقف و ايجاد سايه روي پشت بام و كوچه
۳-۴-۳-۳-۳- استفاده از گياهان
۴-۴-۳-۳-۳- جهت گيري معابر
۵-۴-۳-۳-۳- جهت گيري ساختمانها
۶-۴-۳-۳-۳- فاصلة ساختمانها
۷-۴-۳-۳-۳- درصد سطح پنجره به نماي ساختمان
۸-۴-۳-۳-۳- كوران در فضاي داخلي
۹-۴-۳-۳-۳- ظرفيت حرارتي و رنگ مصالح
۱۰-۴-۳-۳-۳- ايجاد سايه بان براي بهره گيري به موقع و بهتر از نور خورشيد
۱۱-۴-۳-۳-۳-استفاده از فضاي واسطه
۵-۳-۳-۳- برنامة تأمين راحتي نگهداري از مجموعه
۱-۵-۳-۳-۳- انرژي ارزان و در دسترس
۲-۵-۳-۳-۳- كاهش ميزان اتلاف انرژي
۱-۲-۵-۳-۳-۳-رعايت اصول طراحي اقليمي
۲-۲-۵-۳-۳-۳- جلوگيري از پرت انرژي در داخل واحد مسكوني
۳-۵-۳-۳-۳- دوام مصالح
۴-۵-۳-۳-۳- راحتي نظافت و تميز كردن بنا
۵-۵-۳-۳-۳- تعداد مناسب واحدهاي موجود در يك همسايگي
۶-۵-۳-۳-۳- تعداد مناسب واحدهايي كه از تاسيسات مشتري استفاه ميكنند.
۶-۳-۳-۳- برنامه جلوگيري از آلودگي محيط زيست و رعايت اصول بهداشتي
۱-۶-۳-۳-۳- سيستم دفع فاضلاب
۲-۶-۳-۳-۳-سيستم جمع آوري و دفع زباله
۳-۶-۳-۳-۳-استفاده از انرژي پاك
۴-۶-۳-۳-۳-راحتي نظافت و تميز كردن بنا
۵-۶-۳-۳-۳-مكان دستشويي در نظام فضايي واحد مسكوني
۶-۶-۳-۳-۳- قرار دادن حريم بين در ورودي واحد مسكوني و بقيه فضاها
۷-۶-۳-۳-۳- برنامه يافتن تدابيري براي باقي ماندن اهالي در مجموعه در شرايط مختلف اقتصادي وجمعيتي
۸-۶-۳-۳-۳- برنامه ريزي براي استفاده بهينه از فضا
۱-۸-۶-۳-۳-۳- برنامه استفاده بهينه از فضا در سطح واحد مسكوني
۱-۱-۸-۶-۳-۳-۳- استفاده چندگانه از فضا
۲-۱-۸-۶-۳-۳-۳- به حداقل رساندن فضاهاي ارتباطي و ذون بندي در طراحي
۳-۱-۸-۶-۳-۳-۳- متصدي طراحي كردن فضاها
۴-۱-۸-۶-۳-۳-۳- استفاده از ظرفيت خالي وسايل
۲-۸-۳-۳-۳-برنامه استفاده بهينه از فضاي سكونتي از سطح بالاتر از همسايگي
۹-۳-۳-۳- برنامه تأمين خلوت (فضاي مشخص – قلم و پايي) يا فضاي قابل دفاع
۱-۹-۳-۳-۳- قلم وپايي
۲-۹-۳-۳-۳- نقش جداره و بدنه
۱-۲-۹-۳-۳-۳- بدنه سيان صافي ورودي
۲-۲-۹-۳-۳-۳- امكان مراقبت از فضاي همسايگي بدون ديده شدن توسط ديگران (با رعايت عدم اشرافيت)
۳-۲-۹-۳-۳-۳- جداره حافظ امنيت صوتي و شنيداري
۴-۲-۹-۳-۳-۳- جداره هاي متحرك در داخل فضا
۳-۹-۳-۳-۳- تامين فضاي شخصي (شخصي سازي)
۴-۹-۳-۳-۳- تعيين مكان مناسب براي پروژه
۱۰-۳-۳-۳- برنامة پيش گيري از خطرات
۱-۱۰-۳-۳-۳- آتش سوزي
۲-۱۰-۳-۳-۳- باران شديد يا سيل
۳-۱۰-۳-۳-۳- زلزله و ريزش بنا
۱۱-۳-۳-۳- برنامه تامين نقشه شناختي (زيبايي شناختي – مقياس انساني) يا قواعد شكل گيري فضاي مثبت الكساندر
۱-۱۱-۳-۳-۳- ارتباط توده با فضاي پيرامون
۱-۱-۱۱-۳-۳-۳- محصور كردن فضا
۲-۱-۱۱-۳-۳-۳- آگاهي از فضا
۲-۱۱-۳-۳-۳- ويژگي توده
۱-۲-۱۱-۳-۳-۳- هم پيوندي عناصر شهري و واحدهاي مسكوني
۲-۲-۱۱-۳-۳-۳- تركيب (كمپوزيسيون)
۳-۲-۱۱-۳-۳-۳- نقش جداره در تعريف فضاي شهري
۱-۳-۲-۱۱-۳-۳-۳- كاركرد تجسمي بدنه
۲-۳-۲-۱۱-۳-۳-۳- بازنمايي انتقال بارها در جداره
۳-۳-۲-۱۱-۳-۳-۳- خوانايي جداره
۴-۳-۲-۱۱-۳-۳-۳- طراحي جداره ها
۴-۲-۱۱-۳-۳-۳- ساخت و ساز مركب ساز و كار ايجاد تنوع در احجام ساختماني
۳-۱۱-۳-۳-۳- ويژگيهاي فضا
۱-۳-۱۱-۳-۳-۳- ايجاد فضاهاي متباين
۲-۳-۱۱-۳-۳-۳- رعايت مقياس و تناسب
۴-۱۱-۳-۳-۳- ويژگي دسترسي و خيابان
۱-۴-۱۱-۳-۳-۳- خيابان طراحي شده به مثابه فضا
۲-۴-۱۱-۳-۳-۳- جداسازي سواره و پياده
۳-۴-۱۱-۳-۳-۳- الگوي خيابانهاي محله
۵-۱۱-۳-۳-۳- ويژگيهاي پاركينگ
۴-۳- گونه شناسي و بررسي نمونه ها
۱-۴-۳- ساخت و ساز پيراموني
۱-۱-۴-۳- نمونة ۱: مجموعة Hollainhof
2-1-4-3- نمونة ۲: مجموعةمسكوني و اوان
۳-۱-۴-۳- نمونة ۳: مجموعةTitan تيتان
۴-۱-۴-۳- نمونة۴: دهكده آسيايي دهلي نو
۲-۴-۳- ساخت وساز خطي (خطي در امتداد خيابان و خطي در رديفهاي موازي)
۱-۲-۴-۳- نمونة ۱: مجموعةOchsenanger Bomberg
2-2-4-3- نمونة ۲: مجموعة Selfbuit Housing in palenciana
3-4-3- ساخت و ساز مجموعه اي
۱-۳-۴-۳- نمونه: مجموعة Housing in Rue Leblanc
4-4-3- ساخت وساز تركيبي (تركيب گونه هاي مختلف ساختماني)
۱-۴-۴-۳- مجموعةمسكوني همدان
۵-۴-۳- ساخت و ساز مسكوني با ارتفاع متوسط
۴- طراحي و ارائه آلترناتيوها
۵- گزينش
۶- منابع و مأخذ
۱-۶- منابع داخلي
۲-۶- منابع خارجي
۶-منابع و مآخذ:
۱-۶- منابع داخلي
۱- طرح جامع شهر جديد پرند، مهندسين مشاور امكو ايران، شهريور ۱۳۷۴٫
۲- هابداكن و بوكت هولت، گونه گوني در خانه سازي، ترجمه فريديان، گلآرا، مركز نشر دانشگاهي.
۳- شوئنوئر نوربرت، مسكن، حومه و نشر، ترجمه پورديهيمي، شهرام، نشرروزنه، چاپ اول، تهران ۱۳۸۰٫
۴- مسابقات طراحي مجموعههاي مسكوني، وزارت مسكن و شهرسازيتهران، شهريور ۱۳۶۸٫
۵- جورابچي كيوان، زبان شهري، پايان نامه، كتابخانه دانشكده معماريشهيد بهشتي.
۶-
چرمايف، سرج و كريستوفر الكساندر، عرصههاي زندگي جمعي و
زندگيخصوصي، بسان يك معماري انسان گرا، ترجمه منوچهر مزيني،
دانشگاه تهران،تهران، ۱۳۷۶٫
۷- لنگ، جان، آفرينش
نظريه معماري، نقش علوم رفتاري در طراحي محيط،ترجمه: عليرضا عيني
فر، دانشگاه تهران، تهران، ۱۳۸۱٫
دانلود فايل