مقدمه
ليزر…. از اعجاز
آميزترين موهبتهاي طبيعت است كه براي مصارف گوناگون سودمند است. و يكي از
پديده هاي شگرف قرن بيستم كشف و توسعه ليزر (laser) است. قرن بيستم را شايد
بتوان به جاي قرن اتم و يا قرن ماشين, «قرن ليزر» هم ناميد. اين اختراع
شگرف و پردامنه فيزيكي روز به روز توسعه بيشتري مي يابد و كاربردهاي آن در
زمينه هاي مختلف بسيار متعدد است. در حوزه پزشكي نيز در حال حاضر ليزرها در
درمان انواع مختلفي از بيماريها شركت داده مي شوند. اگرچه ليزرهاي باليني
جديد و كاربردهاي آنها احتمالاً در حال گذران دوران نوباوگي پزشكي ليزري
هستند ولي در آينده نه چندان دور ليزرهاي ديگري پديد خواهند آمد كه جايگاه
خود را در بيمارستانها و مراكز پزشكي خواهند يافت بنابراين تحقيق علمي
آينده به اندازه كاربردهاي باليني حاصل از آن, زيربنايي خواهند بود.
به
علت تنوع سيستم هاي ليزر موجود و تعداد پارامترهاي فيزيكي آنها و همينطور
علاقه چندين گروه تحقيقاتي در واقع انواع مختلف ليزر بصورت ابزار بي رقيبي
در پزشكي مدرن درآمده اند و اگرچه كاربردهاي باليني در ابتدا محدود به چشم
پزشكي بوده اند، ولي امروزه قابل ملاحظه ترين و جاافتاده ترين جراحي ليزري
در خصوص انعقاد خونريزي عروق با استفاده از ليزر يون آرگون Ar+
است. لذا تقريباً تمام شاخه هاي جراحي پزشكي معطوف به اين قضيه شده اند.
البته نبايد اين گفته را به عنوان انتقاد برشمرد ولي اشكالات زيادي در برخي
از موارد ايجاد شده است، بخصوص در زمينه تحريك زيستي biostimulation. لذا
به نظر اين بنده حقير لازمست براي كسب پيروزيهاي جديد، محققان عزم خود را
در ساير زمينه ها پژوهش پزشكي ليزر و تكنيك هاي فني و حرفه اي مربوط به
آنها نيز مجدانه جذب كنند و در پي وسعت دادن ابعادي به اين امر مهم باشند.
البته در كل، بسياري از تكنيكهاي ليزري واقعاً مفيد، كه از لحاظ باليني
محقق شده اند، به كمك انواع دانشمندان قرن حاضر توسعه يافته اند. اين
روشهاي معالجه توسط محققان ديگر تأييد شده و در مجلات علمي معتبر به نحوه
مناسب به نوشتار درآمده است. حتي اخيراً در رابطه با كاربردهاي اوليه ليزر
كه اساساً بر نتايج درماني متمركز شده بودند, چندين روش جالب تشخيصي نيز
اضافه شده است. براي نمونه مي توان تشخيص تومورها توسط رنگهاي فلورسانس و
يا تشخيص پوسيدگي دندان بوسيله تحليل طيف سنجي بارقه پلاسمايي حاصل از ليزر
را نام برد.
فهرست مطالب
پيشگفتار……………………………………………………………………………………………………………………. ۱
مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………… ۳
تاريخچه ليزر…………………………………………………………………………………………………………….. ۵
تعريف ليزر………………………………………………………………………………………………………………… ۶
فيزيك ليزر……………………………………………………………………………………………………………….. ۸
مباني نظري ليزر………………………………………………………………………………………………………. ۴۹
انواع ليزر…………………………………………………………………………………………………………………… ۸۴
معرفي ليزرهاي توان پايين……………………………………………………………………………………… ۹۲
اثرات ليزرهاي كم قدرت…………………………………………………………………………………………. ۱۶۱
مكانيسم برهمكنش بافت – ليزر……………………………………………………………………………. ۱۷۱
درمان فتوديناميك……………………………………………………………………………………………………. ۱۸۲
مقايسه ليزرهاي توان بالا با ليزرهاي توان پايين……………………………………………………. ۲۰۰
روش هاي كاربرد ليزر توان پايين…………………………………………………………………………… ۲۳۹
رويكرد باليني ليزرهاي توان پايين………………………………………………………………………….. ۲۴۲
كاربرد در فيزيوتراپي………………………………………………………………………………………………… ۲۴۴
كاربرد در دندانپزشكي……………………………………………………………………………………………… ۲۸۱
كاربرد در پزشكي (افتالموژي – اورولوژي – دستگاه گوارش – دستگاه تنفس)………………… ۲۹۳
كاربرد در پوست و اعصاب……………………………………………………………………………………….. ۲۹۶
عوارض احتمالي درمان با ليزرهاي كم توان………………………………………………………….. ۳۱۰
ساير روش هاي درمان باليني………………………………………………………………………………….. ۳۱۳
خطرات جانبي ليزرها و نكات ايمني و حفاظتي…………………………………………………… ۳۱۵
نتيجه گيري……………………………………………………………………………………………………………… ۳۲۵
مراجع………………………………………………………………………………………………………………………… ۳۲۶
مراجع:
۱) مجموعه مقالات كنفرانس ملي كاربردهاي ليزر در پزشكي و مهندسي پزشكي دانشگاه صنعتي اميركبير دانشكده مهندسي پزشكي.
Proceedings
of National conference on Applications of Lasers in Medicine and
Biomedical Engineering Amir Kabir University of Technology Faculty of
Biomedical Engineering
2) فتوديناميك درماني بر هم كنش بافت ماده شيميايي ، زاما، ۱۳۷۸، سال اول، شماره دوم، ۳۷-۳۲٫
۳) مباني و كاربردهاي تأثيرات متقابل ليزر- بافت – تأليف ماركوف اچ. نيمز سال ۱۹۶۴٫
Laser – Tissue interactions Fundamentals and applications
Markof H. Niemz / springer- verlag, 1996
4)
ليزر در پزشكي و فيزيوتراپي – تأليف عطاء الله هادي (انجمن فيزيوتراپي
ايران)، با همكاري ويرايش علمي دكتر اكبر حريري (سازمان انرژي اتمي ايران)
Laser in Medicine and physiothraphy
5) كتاب راهنماي ايمني ليزر (چاپ نهم ۱۹۹۳) – اين كتاب توسط مؤسسه ليزر آمريكا، اورلاندو ، فلوريدا، ايالت متحده تأليف و چاپ گرديد.
دانلود فايل
